Συνέντευξη Τύπου για το νομοσχέδιο που ρυθμίζει το θέμα των δασικών χαρτών στην Ελλάδα παραχώρησε την Τετάρτη 30 Μαρτίου το υπουργείο Περιβάλλοντος με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση που ξεκίνησε σήμερα.
Το Σχέδιο Νόμου της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης & Προστασίας Δασών & Αγροπεριβάλλοντος για τους Δασικούς Χάρτες παρουσίασε ο αναπλ. υπουργός Περιβάλλοντος, Γιάννης Τσιρώνη, ενώ διευκρινήσεις έδωσαν η γγ του ΥΠΕΝ, Χριστίνα Μπαριτάκη, ο Γενικός Διευθυντής Δασών, Κώστας Δημόπουλος και η Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΕΚΧΑ Α.Ε, Χριστίνα Κλωνάρη.
Ο κ.Τσιρώνης χαρακτήρισε τη διαδικασία κατάρτισης των Δασικών Χαρτών ως «καυτή πατάτα» που κανείς δεν τολμούσε να αγγίξει, λόγω της διαφθοράς και διαπλοκής που υπήρχε σε πολλές περιπτώσεις.
Η κατάρτιση των Δασικών Χαρτών, υποστήριξε, θα αποτελέσει εφαλτήριο ανάπτυξης, από την στιγμή που θα οριοθετηθούν οι περιοχές όπου κάποιος θα μπορεί να επενδύσει χωρίς τον φόβο κάποτε να κριθεί παράνομος.
Διευκρινίζοντας ότι οι δασικοί χάρτες θα προηγούνται του Κτηματολογίου, ο Αν. Υπουργός εξήρε την αρχή της συνεργασίας μεταξύ Διεύθυνσης Δασών και ΕΚΧΑ, προκειμένου να επιτευχθεί η επίσπευση των διαδικασιών.
Τέλος, σε ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με δημοσιεύματα που αναφέρονται σε πρόσθετα τέλη ή τέλη με τα οποία κάποιος θα μπορούσε να νομιμοποιήσει την ιδιοκτησία του, ο κ. Τσιρώνης διευκρίνισε ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει και προφανώς τα δημοσιεύματα αναφέρονται στο ήδη υπάρχον τέλος αντιρρήσεων.
Στόχος του υπουργείο είναι η κατάρτιση των δασικών χαρτών να έχει ολοκληρωθεί ως το 2019 μαζί με τον οριστικό χαρακτηρισμό των «προβληματικών» οικισμών, προκειμένου να σταματήσει η αμφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος.
Σημειώνεται ότι ο αργός ρυθμός κύρωσης των δασικών χαρτών απειλεί να εκτροχιάσει για ακόμη μια φορά τον προγραμματισμό για το Κτηματολόγιο που προβλέπεται να έχει ολοκληρωθεί ως το 2020.
—Οικισμοί σε δάση
Η κατάρτιση και η κύρωση των δασικών χαρτών καρκινοβατεί εδώ και δεκαετίες εξαιτίας του γνωστού προβλήματος: οικισμοί χτισμένοι μέσα σε δάση διαθέτουν άδειες οικοδόμησης από τις πολεοδομίες, την ώρα που τα δασαρχεία αντιδρούν καθώς έχουν αναπτυχθεί μέσα σε δασικές εκτάσεις.
Το υπουργείο Περιβάλλοντος φιλοδοξεί να αποτυπώσει για πρώτη φορά αυτούς τους οικισμούς που έχουν αναπτυχθεί και επεκταθεί μέσα σε δασικές εκτάσεις ή σε θύλακες δάσους.
Ωστόσο, όπως ξεκαθαρίστηκε, όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων σε νόμιμους οικισμούς έχουν νόμιμη άδεια οικοδόμησης είτε εντός είτε εκτός σχεδίου εξαιρούνται των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας.
—Τι προβλέπει το σχέδιο νόμου
Το Σχέδιο Νόμου «Επίσπευση διαδικασιών κατάρτισης, θεώρησης και κύρωσης των δασικών χαρτών και λοιπές διατάξεις» προβλέπει μεταξύ άλλων το εξής:
*οι οικισμοί για τους οποίους υπάρχουν έγκυρα -και σε ισχύ- σχέδια πόλης θα φαίνονται στους χάρτες με πορτοκαλί χρώμα και δεν θα ασχολούνται με αυτούς οι δασικές υπηρεσίες οριστικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Άνω Γλυφάδα που ουσιαστικά έχει αποχαρακτηριστεί μετά από τη ρυμοτόμηση της.
*οι οικισμοί (που υφίστανται προ του 1923 με κάτω από 2.000 κατοίκους) στους οποίους έχουν εκδοθεί οικοδομικές άδειες με απόφαση νομάρχη και δεν έχει ελεγχθεί ο δασικός τους χαρακτήρας και, τα όρια τους έχουν κριθεί αντισυνταγματικά από το Συμβούλιο της Επικρατείας θα χαρακτηρίζονται κίτρινοι.
Στους λεγόμενους κίτρινους οικισμούς θα προχωρήσει η διαδικασία της κύρωσης των δασικών χαρτών και σε πρώτη φάση θα γίνει ένα ξεκαθάρισμα από το δασαρχείο προκειμένου να φανεί αν «πατάνε» σε δάσος. Στη συνέχεια, θα συγκροτηθεί μια ενδιάμεση επιτροπή η οποία σε διάστημα ενός έτους και μετά από αυτοψία όλων των δεδομένων (υφιστάμενες χρήσεις γης, χρόνος μεταβολής της δασικής έκτασης) θα συντάξει έκθεση.
Η έκθεση θα δημοσιοποιηθεί στον ιστότοπο του οικείου ΟΤΑ και μέσα σε διάστημα δυο μηνών θα υπάρχει η δυνατότητα να υποβληθούν ενστάσεις.
Από εκεί και πέρα, τόσο για τους κίτρινους οικισμούς όσο και για τους τελείως αυθαίρετους οικισμούς θα υπάρξει κατεύθυνση -σε βάθος χρόνου- από το υπουργείο Περιβάλλοντος σχετικά με το τι θα γίνει με τα σπίτια που έχουν ανεγερθεί σε δασική περιοχή. Αν δηλαδή -ανά περίπτωση- θα κατεδαφιστούν ή όχι.
Μάλιστα, όπως αναφέρθηκε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου , «άλλη αντιμετώπιση θα έχουν για παράδειγμα τρία σπίτια που έχουν ανεγερθεί μέσα στο δάσος και άλλη αν τα σπίτια είναι 500».
Με το νέο σκηνικό, προκειμένου να μην μπλοκάρει η διαδικασία της κύρωσης των δασικών χαρτών όλες οι επίδικες περιοχές θα εκκρεμούν, αλλά όλος ο υπόλοιπος χάρτης -εκεί που δεν υπάρχουν αντιρρήσεις- θα κυρώνεται.
—Τι αλλάζει
* επαναφέρεται στη Διεύθυνση Δασών της Αποκεντρωμένης η αρμοδιότητα για την κατάρτιση του δασικού χάρτη και την εκτέλεση όλων των εργασιών έως την κύρωση του η οποία είχε υπαχθεί στο Κτηματολόγιο ( με τον νόμο 4164/ 2013 ).
* προβλέπεται η αποτύπωση στους δασικούς χάρτες και των δημοσίων χορτολιβαδικών, βραχωδών και πετρωδών εκτάσεων –οι οποίες υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής της δασικής νομοθεσίας- ως φυσικά οικοσυστήματα.
* προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία για την υλοποίηση των προαναφερομένων, προβλέπεται μέσα σε δυο μήνες από την έναρξη της ισχύος του νόμου να υποβληθεί χρονοδιάγραμμα από τη Διεύθυνση Δασών.
* σε περίπτωση μη εκτέλεσης των όσων προβλέπονται, τότε προβλέπεται να αναλάβει ρόλο το Κτηματολόγιο με αναθέσεις σε ιδιωτικά γραφεία εκπόνησης δασικών μελετών.
* σε περίπτωση εκτέλεσης του έργου από ανάδοχο, καθιερώνεται η συμμετοχή στην επίβλεψη της σύμβασης και υπαλλήλων του Τμήματος Δασικών Χαρτογραφήσεων της οικείας Διεύθυνσης Δασών.
* προβλέπεται η ίδρυση και λειτουργία ειδικού διαδικτυακού τόπου στον οποίον θα αναρτώνται οι θεωρημένοι δασικοί χάρτες. Οι αντιρρήσεις υποβάλλονται ηλεκτρονικά και τηρείται ο οριστικός κυρωμένος χάρτης.
* καθιερώνεται ειδική, διοικητική διαδικασία υποβολής, εξέτασης αντιρρήσεων και διακρίβωσης του δασικού χαρακτήρα εκτάσεων, που βρίσκονται εντός εκπονουμένων σχεδίων πόλεως ή πολεοδομικών μελετών. Το ίδιο ισχύει και για εκτάσεις εντός οικισμών προ του 1923 των οποίων τα όρια δεν έχουν καθοριστεί ή έχουν καθοριστεί με άλλες διατάξεις και όχι με Προεδρικά Διατάγματα.
—Η εικόνα σήμερα
Σήμερα σε όλη την Ελλάδα όπου το 25,5% της επικράτειας αποτελείται από δάσος –η κύρωση των δασικών χαρτών, δηλαδή το στάδιο όπου οι χάρτες μπορούν να χρησιμοποιούν, δεν υπερβαίνει το 1% της έκτασης της χώρας.
Το πρόβλημα με τους δασικούς χάρτες οφείλεται –κατά κύριο λόγο- στις χιλιάδες αντιρρήσεις που έχουν υποβληθεί σχετικά με το χαρακτήρα της εμφανιζόμενης έκτασης στον χάρτη.
Και το πρόβλημα έγινε ακόμη μεγαλύτερο με τη μη συγκρότηση των Επιτροπών Αντιρρήσεων. Σήμερα, οι κυρωμένοι, οι καταρτισμένοι και οι υπό κατάρτιση δασικοί χάρτες καλύπτουν το 54,75% της έκτασης της χώρας. Απομένει ακόμη το 45,23% της έκτασης όπου δεν έχει ξεκινήσει μέχρι στιγμής καμία διαδικασία.