Σχετικά Άρθρα Αιθαλομίχλη: μείωση στο πετρέλαιο θέρμανσης προτείνει το Υγείας κίνητρα το ΥΠΕΚΑ - Η σύσκεψηΥΠΕΚΑ: έκτακτη σύσκεψη για την αιθαλομίχλη από τα τζάκιαΤο τζάκι πηγή ρύπανσης στο σπίτι - Κίνδυνοι και προτάσεις αντιμετώπισης“Πέπλο” αιθαλομίχλης πνίγει την Αθήνα λόγω ενεργειακής φτώχειαςΟι Ευρωπαίοι υποφέρουν από την ατμοσφαιρική ρύπανση ΥΠΕΚΑ: συστάσεις στους πολίτες για τζάκια και ξυλόσομπες λόγω αιθαλομίχλης“Αθέμιτη” θέρμανση και καιρικές συνθήκες εκτόξευσαν την ατμοσφαιρική ρύπανση στις πόλειςΑτμοσφαιρική ρύπανση: αυξημένες τιμές στην ΚοζάνηΑτμοσφαιρική ρύπανση: ερώτηση Τρεμόπουλου για την ποιότητα του αέραΣτο «κόκκινο» η ατμοσφαιρική ρύπανση σε Μαδρίτη και Βαρκελώνη Μετρήσεις του ΥΠΕΚΑ κατά τις ημέρες των επεισοδίων «αιθαλομίχλης» λόγω της χρήσης των τζακιών (15‐17 και 25‐27 Δεκεμβρίου 2012), κατέδειξαν σημαντική αύξηση, αρκετές φορές πάνω από τα όρια, των αιωρούμενων σωματιδίων με διάμετρο μικρότερη των 10 μικρομέτρων (ΑΣ10), σε διάφορες περιοχές της Αθήνας.

Υψηλές ήταν οι συγκεντρώσεις ακόμα και σε απομακρυσμένες από τον αστικό ιστό περιοχές, όπως η Πεντέλη και ο Μαραθώνας, σύμφωνα με μετρήσεις του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και μετρήσεις του Ερευνητικού Σταθμού παρακολούθησης αιωρούμενων σωματιδίων του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. «Δημόκριτος» στις παρυφές του Υμηττού.

Οι μετρήσεις έδειξαν επιπλέον ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των σωματιδίων αυτών (80‐90%) είναι μικρά σωματίδια, με διάμετρο μικρότερη των 2.5 μικρομέτρων (ΑΣ2.5), οι επιπτώσεις των οποίων στη δημόσια υγεία είναι σαφώς μεγαλύτερες, ενώ το στρώμα αυτό της «αιθαλομίχλης» περιορίζεται και εγκλωβίζεται στα πρώτα περίπου 300 μέτρα καθ’ ύψος, γεγονός που έχει πολλές φορές δημιουργήσει αποπνικτικές συνθήκες.

Εξάλλου, ειδικά οι συγκεντρώσεις οργανικού και στοιχειακού άνθρακα (στις οποίες συμβάλλουν οι εκπομπές από καύσεις ξύλου/βιομάζας) που καταγράφηκαν στα ΑΣ2.5 στο Δημόκριτο έχουν κατά μέσο όρο διπλάσια τιμή από το Δεκέμβριο του 2010.

Οι συγκεντρώσεις αυτές ήταν 5‐ 10 φορές μεγαλύτερες τις βραδινές ώρες, οπότε και γίνεται χρήση της οικιακής θέρμανσης και οι ατμοσφαιρικές συνθήκες ευνοούν τον εγκλωβισμό τους κοντά στο έδαφος.

Αντίστοιχες μετρήσεις στην Πάτρα δείχνουν ότι ακόμη και από την περσινή χρονιά η άνοδος των μικροσωματιδίων ήταν σημαντική (μέχρι και 160 μικρογραμμάρια στο κυβικό μέτρο γύρω στις 10 το βράδυ), ενώ οι χημικές αναλύσεις έδειξαν με σαφήνεια ότι οι αυξήσεις αυτές οφείλονταν στην καύση ξυλείας στα τζάκια.

Στο σύνολο της επικρατείας υπολογίζεται ότι η καύση ξυλείας μπορεί να ρυπάνει σε ετήσια βάση, μέχρι και τρεις φορές περισσότερο από ότι τα αυτοκίνητα. Τονίζεται επίσης ότι οι πολύ μεγάλες αυτές συγκεντρώσεις σωματιδίων ΑΣ2.5 ενέχουν σημαντικό βαθμό επικινδυνότητας για τον γενικό πληθυσμό και ιδιαιτέρως των ευπαθών πληθυσμιακών ομάδων.

Με την αναμενόμενη πτώση των θερμοκρασιών την περίοδο Ιανουαρίου‐Φεβρουαρίου, που πιθανόν να δώσει έναυσμα για περισσότερη και μαζικότερη χρήση τζακιού και ξυλόσομπας, παρόμοια επεισόδια «αιθαλομίχλης» δεν μπορούν να αποκλειστούν.

Για το σκοπό αυτό, θα πραγματοποιηθούν κατά το διάστημα 10 Ιανουαρίου – 10 Φεβρουαρίου ενδελεχείς μετρήσεις σωματιδιακής και αέριας ρύπανσης, με εξειδικευμένες χημικές αναλύσεις, στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Το πείραμα οργανώνεται στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΣΠΑ‐ΘΑΛΗΣ με τίτλο “Προσδιορισμός των πηγών και των φυσικοχημικών ιδιοτήτων των λεπτόκοκκων και υπερλεπτόκοκκων αιωρούμενων σωματιδίων του ατμοσφαιρικού αερολύματος που επηρεάζουν το κλίμα της Ελλάδας”, και συμμετέχουν ομάδες ατμοσφαιρικής φυσικής και χημείας των Πανεπιστημίων Αιγαίου (Καθ. Χ. Πηλίνης, συντονιστής του προγράμματος), Πατρών (Καθ. Σ. Πανδής), Κρήτης (Καθ. Ν. Μιχαλόπουλος), Ιωαννίνων (Επ. Καθ. Ν. Χατζηαναστασίου) και των ερευνητικών κέντρων Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. “Δημόκριτος” (Δρ. Κ. Ελευθεριάδης, Δ/ντής Ερευνών), Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Δρ. Ε. Γερασόπουλος, Δ/ντής Ερευνών) και Georgia Institute of Technology (Καθ. Α. Νένες).

Στην Αθήνα, το κυρίως τμήμα του μετρητικού εξοπλισμού θα βρίσκεται στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο Θησείο, ενώ μετρήσεις θα γίνονται επίσης στις εγκαταστάσεις του Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. “Δημόκριτος” στην Αγ. Παρασκευή και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στην Πεντέλη.

Παράλληλες μετρήσεις, για το ίδιο χρονικό διάστημα, θα πραγματοποιούνται στις μεγαλύτερες Ελληνικές πόλεις (Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Ιωάννινα), καθώς και στους απομακρυσμένους σταθμούς υποβάθρου “Φινοκαλιά” (Λασίθι, Κρήτη) και “ΝΕΟ‐Navarino Environmental Observatory” (Μεσσηνία).

Με τη συγκυρία του μείζονος προβλήματος της αύξησης των επιπέδων των αιωρούμενων σωματιδίων από τη χρήση των τζακιών, το πείραμα αναμένεται να δώσει απαντήσεις σχετικά με την κατανομή των μεγεθών των σωματιδίων που εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα και τις συγκεντρώσεις τους, ενώ σε σχεδόν πραγματικό χρόνο θα υπάρχει μια πρώτη εικόνα για τη χημική τους σύσταση και την περιεκτικότητά τους σε τοξικές και επικίνδυνες για τη δημόσια υγεία ενώσεις.

Παράλληλα, θα παρακολουθούνται βασικοί αέριοι ρύποι όπως οι πτητικές οργανικές ενώσεις, το μονοξείδιο του άνθρακα, το διοξείδιο του θείου και τα οξείδια του αζώτου, οι οποίοι επίσης το προηγούμενο διάστημα σημείωσαν αυξημένα επίπεδα κατά τις βραδινές ώρες.

Τα ανωτέρω θα καταστήσουν εφικτή την ταυτοποίηση των διαφορετικών πηγών και την εκτίμηση της συνεισφοράς τους στο συνολικό πρόβλημα της υποβάθμισης της ποιότητας του αέρα, όπως αυτή οξύνθηκε το τελευταίο διάστημα, υπό τη συνύπαρξη ρύπων από διαφορετικές πηγές (π.χ. οχήματα, θέρμανση, καύσεις βιομάζας) και τη συνέργεια των μετεωρολογικών συνθηκών.