Ενημέρωση από το ΥΠΑΝ σχετικά με το θέμα της ρύπανσης του Ασωπού ποταμού.

Ο υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Σιούφας, ο υφυπουργός Ανάπτυξης Τάσος Νεράντζης και ο γενικός γραμματέας Βιομηχανίας Σπύρος Παπαδόπουλος έκαναν την ακόλουθη ανακοίνωση:
Για την ενημέρωση σχετικά με το θέμα της ρύπανσης του Ασωπού ποταμού από τις παρακείμενες στην Βιομηχανική Ζώνη Οινοφύτων-Σχηματαρίου-Τανάγρας βιομηχανίες επισημαίνουμε τα εξής:
Ι. Υφιστάμενη κατάσταση στη Βιομηχανική Ζώνη (ΖΟΕ) Οινοφύτων, Σχηματαρίου, Τανάγρας: Όπως είναι γνωστό, κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών στην ευρύτερη περιοχή των Οινοφύτων, Σχηματαρίου, Τανάγρας έχει δημιουργηθεί μια άτυπη Βιομηχανική Ζώνη, η οποία όμως στερείται της απαραίτητης οργάνωσης, ενώ ταυτόχρονα απουσιάζουν και οι βασικές υποδομές που θα επέτρεπαν τόσο την εύρυθμη λειτουργία της όσο και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Υπάρχει ήδη μελέτη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, η οποία παρουσιάζει τις επιπτώσεις στο ρεύμα του ποταμού από τη δραστηριότητα 225 βιομηχανιών στην περιοχή.

Στο πλαίσιο της πολιτικής του υπουργείου Ανάπτυξης για τον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη των Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Υποδομών (ΒΕΠΕ) η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς (Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Βοιωτίας, Δήμοι Σχηματαρίου & Οινοφύτων κ.α.) εξέτασε σε πρώτο στάδιο το θέμα για την άμεση εφαρμογή συγκεκριμένου προγράμματος βελτίωσης της λειτουργίας της (άτυπης) βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων, κάτι που στο παρόν στάδιο δεν κατέστη δυνατό, πέραν των άλλων δυσχερειών, και λόγω ελλείψεων στο σχετικό θεσμικό πλαίσιο.

ΙI. Πολιτική εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης: Για την αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά και άλλων συναφών προβλημάτων που υφίστανται σε πολλές περιοχές της χώρας (π.χ. Κορωπί κλπ) και προήλθαν από χρόνια προβλήματα του αστικού και επιχειρηματικού πολεοδομικού σχεδιασμού και με παράλληλο στόχο τη βελτίωση των επιχειρηματικών υποδομών στη χώρα μας, στο υπουργείο Ανάπτυξης από τις αρχές του 2004 σχεδιάστηκε και υλοποιείται ένα ευρύτατο πρόγραμμα ύψους 200 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα έχει ως στόχο τη συνολική αναμόρφωση του τοπίου των ΒΕΠΕ σε ολόκληρη τη χώρα, ώστε να δημιουργηθούν επαρκείς υποδομές για την εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων και την, κατά το δυνατόν, πληρέστερη αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει ειδικότερα:

α. Πρόγραμμα δημιουργίας και εκσυγχρονισμού Βιομηχανικών και Επιχειρηματικών Περιοχών ΒΕΠΕ (ΒΙΠΕ, ΒΙΟΠΑ, ΒΙΠΑ κλπ): Τα βασικά στοιχεία αυτού του προγράμματος είναι τα εξής:

1. Εκσυγχρονισμός, βελτίωση και ανάπτυξη νέων ΒΕΠΕ (ΒΙΠΕ, ΒΙΟΠΑ, κλπ) σε όλη τη χώρα. Προβλέπονται έργα και δράσεις σε 60 περίπου περιοχές αρχικού συνολικού προϋπολογισμού 180 εκατ. ευρώ

2. Δημιουργία νέων ΒΕΠΕ Εθνικής Εμβέλειας. Προβλέπεται η δημιουργία 1-2 ΒΕΠΕ με αρχικό προϋπολογισμό έργων 20 εκατ. ευρώ

3. Πλήρης ενεργοποίηση των δράσεων του ΕΠΑΝ για τις Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές Περιοχές (ΒΕΠΕ) και τη διευκόλυνση (μετ-)εγκατάστασης των επιχειρήσεων σε αυτές.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα αυτό δημιουργούνται ή αναβαθμίζονται υποδομές για την εγκατάσταση επιχειρήσεων σε πάνω από 20.000 στρέμματα. Οι ωφελούμενες επιχειρήσεις σε χρονικό ορίζοντα δεκαετίας εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τις 10.000.

Επίσης, στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος, το υπουργείο Ανάπτυξης χρηματοδότησε την κατάρτιση Μελέτης Προσανατολισμού για την εξεύρεση περιοχών για τη δημιουργία ΒΕΠΕ Εθνικής εμβέλειας. Εξαιρουμένων των νομών Αττικής και Θεσσαλονίκης, ο νομός Βοιωτίας κατατάχθηκε στην υψηλότερη θέση της βαθμολογίας. Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη περιοχή για την δημιουργία ΒΙΠΕ εθνικής εμβέλειας περιλαμβάνει τη σημαντική Ζώνη Οινοφύτων, ­Σχηματαρίου, Τανάγρας.

Η περιοχή αυτή αποτελεί τη βασική διέξοδο τόσο για ίδρυση νέων, όσο και για μετεγκατάσταση οχλουσών βιομηχανιών από την ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της Αττικής, και εμφανίζει στο σύνολό της σημαντικά πλεονεκτήματα, τα οποία απορρέουν κυρίως από τη γειτvίασή της με τη μητροπολιτική περιοχή της Αττικής και από τις σημαντικότατες μεταφορικές υποδομές που την εξυπηρετούν.

Η μελέτη επισημαίνει επίσης ότι θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη η περιβαλλοντική διάσταση της χωροθέτησης ΒΕΠΕ, λόγω της ήδη σημαντικής περιβαλλοντικής επιβάρυνσης της περιοχής. Για το λόγο αυτό η σχεδιαζόμενη ΒΕΠΕ θα πρέπει να αντιμετωπίζει το γενικότερο περιβαλλοντικό πρόβλημα της περιοχής ιδιαίτερα όσον αφορά την ρύπανση της ατμόσφαιρας και την επεξεργασία και διάθεση των υγρών αποβλήτων.

β. Δημιουργία ΒΙΠΕ Τανάγρας: Βάσει της παραπάνω μελέτης και στο πλαίσιο του προαναφερθέντος προγράμματος για τη δημιουργία νέων ΒΕΠΕ, η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας προχώρησε σε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος (13-12-2004) για την υποβολή Επιχειρηματικών Σχεδίων - προτάσεων υλοποίησης των Βιομηχανικών Περιοχών Εθνικής Εμβέλειας.

Στην πρόταση αυτή ανταποκρίθηκε η εταιρία ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ ΑΕ με την από 26-05-2005 αίτησή της. Η έκταση περίπου 2.500 στρεμμάτων που επιλέχθηκε βρίσκεται στην κτηματική περιφέρεια των Δήμων Τανάγρας και Οινοφύτων, δηλαδή στην ευρύτερη περιοχή που προβλεπόταν από τη Μελέτη Προσανατολισμού. Σημαντικός λόγος, επίσης, για την επιλογή της συγκεκριμένης θέσης ήταν και η προθυμία των ιδιοκτητών γης να διαθέσουν τις ιδιοκτησίες τους.

Για την επιλογή της παραπάνω θέσης γνωμoδότησαν θετικά όλοι οι συναρμόδιοι φορείς και τα υπουργεία Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων εξέδωσαν στις 3-7-2006 Κοινή Υπουργική Απόφαση καθορισμού ΒΕΠΕ και έγκρισης περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας.

γ. Τα έργα στη ΒΙΠΕ Τανάγρας και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις τους: Το έργο στη ΒΙΠΕ Τανάγρας έχει συνολικό προϋπολογισμό 19,1 εκατ. ευρώ. Στη μελέτη του έργου έχουν προβλεφθεί όλα τα αναγκαία έργα για την επεξεργασία και διάθεση των υγρών λυμάτων, συνολικού ύψους 6 εκατ. euro ή το 31% του συνολικού προϋπολογισμού, που αναλύεται ως εξής:

- Δίκτυο Αποχέτευσης Ακαθάρτων, προϋπολογισμού ……………….1,43 εκατ. ευρώ.
- Αγωγός Διάθεσης Επεξεργασμένων Λυμάτων, προϋπολογισμού 0,38 εκατ. ευρώ.
- Εγκαταστάσεις Βιολογικού Καθαρισμού. προϋπολογισμού ……….4,19εκατ. ευρώ.

Τα παραπάνω έργα μελετήθηκαν με ιδιαίτερη προσοχή, καθώς ο σεβασμός του περιβάλλοντος ήταν ο βασικός γνώμονας σχεδιασμού της συγκεκριμένης ΒΕΠΕ. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η Μονάδα Καθαρισμού Αποβλήτων που θα κατασκευασθεί θα είναι τριτοβάθμιας επεξεργασίας με βαθμό επεξεργασίας 98%.

Η λάσπη του βιολογικού καθαρισμού θα διατεθεί για εδαφοβελτιωτική χρήση (κάτι που ήδη πραγματοποιείται στις ΒΙΠΕ Κομοτηνής και Ηρακλείου με μεγάλη ζήτηση από τους αγρότες) και στους χώρους πρασίνου της ΒΙΠΕ, δεδομένου ότι θα είναι υψηλού βαθμού επεξεργασίας και χωρίς τοξικά.

Ένα μέρος του νερού θα καταλήγει μετά τη Μονάδα Καθαρισμού Αποβλήτων στον Ασωπό και λόγω της καθαρότητάς του θα συμβάλει στην αποκατάσταση του ποταμού. Το νερό αυτό θα είναι διαθέσιμο και για άρδευση καλλιεργειών, εφόσον ζητηθεί, όπως συμβαίνει σε άλλες περιοχές της χώρας.

Για την κατασκευή των υποδομών της ΒΙΠΕ έχει ήδη εκπονηθεί η πολεοδομική μελέτη, έχουν ολοκληρωθεί σχεδόν όλες οι νομικής φύσης ενέργειες για την απόκτηση της γης και αναμένεται η εγκατάσταση εργολάβου περίπου τον Οκτώβριο 2006.

Η ΒΙΠΕ Τανάγρας πέραν του ότι η ίδια δεν δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα θα συμβάλει στην μερική έστω επίλυση του υφιστάμενου προβλήματος της μόλυνσης του Ασωπού ποταμού.

ΙΙΙ. Βελτίωση του θεσμικού πλαισίου εξυγίανσης και ανάπλασης περιοχών βιομηχανικού ενδιαφέροντος: Πέραν του προγράμματος αυτού σχεδιάζονται βελτιώσεις και στο θεσμικό πλαίσιο που θα διευκολύνουν την εφαρμογή μιας ευρύτερης πολιτικής ανάπλασης και βελτίωσης των βιομηχανικών περιοχών.

α. Σχέδιο νόμου για τα Επιχειρηματικά Πάρκα: Για το σκοπό αυτό στο υπουργείο Ανάπτυξης καταρτίσθηκε και προωθείται για ψήφιση Νομοσχέδιο για την ανάπτυξη των Επιχειρηματικών Πάρκων που θα αντικαταστήσει το Νόμο 2545/1997 για τις Βιομηχανικές και Επιχειρηματικές περιοχές (ΒΕΠΕ).

Το νέο νομοσχέδιο, που ήδη έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, αποσκοπεί όχι μόνο στην προσέλκυση νέων ιδιωτικών επενδύσεων για την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων, αλλά και στην περιβαλλοντική εξυγίανση υφιστάμενων βιομηχανικών συγκεντρώσεων, όπως αυτές της υφιστάμενης ΖΟΕ Οινοφύτων- Σχηματαρίου, της περιοχής Κορωπίου κλπ, οι οποίες αντιμετωπίζουν σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα.

Στα βασικά σημεία αυτού του νομοσχεδίου που αναφέρονται στις υποδομές για την εξυγίανση άτυπων βιομηχανικών συγκεντρώσεων περιλαμβάνονται (άρθρο 20 του νομοσχεδίου):

Περιοχές με αυξημένη συγκέντρωση δραστηριοτήτων που παρουσιάζουν έλλειψη υποδομών και έντονα περιβαλλοντικά προβλήματα, μπορεί με κοινή απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων να κηρύσσονται περιοχές προς περιβαλλοντική εξυγίανση και να αναπτύσσονται σε Επιχειρηματικά Πάρκα.
Για τις άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις καθορίζεται ειδική διαδικασία περιβαλλοντικής εξυγίανσης, με δίκαιο επιμερισμό του κόστους, ώστε να αναβαθμίζονται οι υποδομές χωρίς να πλήττεται η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και να τηρείται η γενική αρχή «Ο ρυπαίνων πληρώνει».
Οι μελέτες, τα έργα και οι τυχόν απαλλοτριώσεις χρηματοδοτούνται κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) από τους ιδιοκτήτες γης
Σύμφωνα με το συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου, η έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης για την περιβαλλοντική αναβάθμιση αντίστοιχων περιοχών θα γίνεται ύστερα από αίτημα του οικείου Ο.Τ.Α., ή των αρμόδιων Δημόσιων Φορέων ή και του 50% των εγκατεστημένων σε αυτήν επιχειρήσεων.
Το νομοσχέδιο αυτό αναμένεται να ψηφιστεί σύντομα, ώστε να είναι διαθέσιμο κατά την έναρξη της επόμενης προγραμματικής περιόδου (Δ’ ΚΠΣ, 2007-2013), για την υλοποίηση ενός ή περισσοτέρων Επιχειρηματικών Πάρκων σε μια ιδιαίτερα σημαντική για την εθνική οικονομία περιοχή Οινοφύτων, Σχηματαρίου.

β. Εθνικός Χωροταξικός σχεδιασμός: Μια από της αιτίες της άναρχης εγκατάστασης βιομηχανιών και της συνακόλουθων περιβαλλοντικών επιπτώσεων είναι και η απουσία εθνικού και ειδικού χωροταξικού σχεδιασμού. Η υλοποίηση του παραπάνω σχεδιασμού γίνεται από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσιών Έργων, το οποίο για πρώτη φορά προχωρά στην κατάρτιση ειδικών χωροταξικών σχεδίων για όλους τους τομείς της παραγωγικής δραστηριότητας: βιομηχανία, τουρισμός, ΑΠΕ κ.α.

ΙV. Ενέργειες του υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων για την αντιμετώπιση του προβλήματος: Τα προβλήματα ρύπανσης στον Ασωπό ποταμό, ο οποίος αποτελεί τον κύριο αποδέκτη βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων της περιοχής, έχουν απασχολήσει έντονα τις υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, το οποίο, σύμφωνα με πληροφορίες που μας διέθεσαν οι υπηρεσίες του, έχει προχωρήσει σε μια σειρά δράσεων και στην εφαρμογή μιας συνολικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος, όπως:

Κατάρτιση σε συνεργασία με το ΕΜΠ μελέτης – έρευνας με τίτλο «Ίδρυση και λειτουργία κεντρικής μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων της περιοχής Ασωπού και αστικών λυμάτων Αυλώνα». Η μελέτη κατέληξε σε προτάσεις κατασκευής αγωγού που θα συλλέγει τα βιομηχανικά υγρά απόβλητα της περιοχής και τα λύματα του Αυλώνα και την κατασκευή κεντρικής εγκατάστασης καθαρισμού των, η οποία ωστόσο μέχρι τώρα δεν αξιοποιήθηκε.
Πρόταση στο πλαίσιο της κατάρτισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος για το Περιβάλλον 2007-2013 για τη χρηματοδότηση δράσεων διαχείρισης υδατικού δυναμικού συνολικού προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ. Σε αυτές τις δράσεις συμπεριλαμβάνονται και η εφαρμογή μέτρων προστασίας και αναβάθμισης του Ασωπού ποταμού.
Έργο προστασίας του Ασωπού με τη δημιουργία εγκατάστασης καθαρισμού λυμάτων και βοθρολυμάτων των Δήμων Οινοφύτων και Σχηματαρίου, το οποίο συγχρηματοδοτήθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και λειτουργεί κανονικά από το 2000.
Σύσταση Διευθύνσεων Υδάτων στις Περιφέρειες με αρμοδιότητα μεταξύ άλλων την εφαρμογή μεσοχρόνιων και μακροχρόνιων προγραμμάτων διαχείρισης υδατικού δυναμικού.
Συστηματική παρακολούθηση της θαλάσσιας περιοχής εκβολής του ποταμού Ασωπού μέσω του προγράμματος για την παρακολούθηση της ποιότητας νερών στις ακτές κολύμβησης σε ακτές του Ν. Αττικής και του Ν. Βοιωτίας. Από τα αποτελέσματα των μικροβιολογικών αναλύσεων των προηγούμενων ετών (2002-2005) προκύπτει ότι τηρούνται τα επιτρεπτά και επιθυμητά όρια της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 76/160/ΕΟΚ για την κολύμβηση κλπ.

V. Προβλεπόμενες κυρώσεις για ρύπανση: Σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του υπουργείου Ανάπτυξης, οι νέες Διευθύνσεις Ανάπτυξης των Ν.Α. έχουν πάρει οδηγίες να προβαίνουν σε συστηματικούς ελέγχους στο πλαίσιο της υφιστάμενης νομοθεσίας, για την εκ μέρους των επιχειρήσεων τήρηση των όρων που αναφέρονται στις περιβαλλοντικές μελέτες λειτουργίας και την επιβολή προστίμων στους παραβάτες.

Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, Ν. 3010/2002, άρθρο 4, σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που προκαλούν οποιαδήποτε ρύπανση ή άλλη υποβάθμιση του περιβάλλοντος, ανεξάρτητα από την αστική ή ποινική ευθύνη, επιβάλλεται ως διοικητική κύρωση-πρόστιμο από πενήντα (50) μέχρι πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ.

Η επιβολή των κυρώσεων γίνεται ύστερα από εισήγηση των αρμόδιων Υπηρεσιών Περιβάλλοντος των Νομαρχιών, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης, τη συχνότητα, την υποτροπή, το ύψος υπέρβασης των θεσμοθετημένων ορίων εκπομπών και την παραβίαση των περιβαλλοντικών όρων ως εξής:

1. από τον οικείο Νομάρχη, εφόσον το πρόστιμο που προτείνεται ανέρχεται έως εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ,

2. από τον γενικό γραμματέα Περιφέρειας, εφόσον το πρόστιμο που προτείνεται κυμαίνεται από εξήντα χιλιάδες (60.000) ευρώ έως εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ,

3. από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, εφόσον το πρόστιμο που προτείνεται υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα χιλιάδες (150.000) ευρώ.

VI. Σύνοψη: Η ρύπανση του Ασωπού ποταμού είναι ένα χρόνιο και σύνθετο πρόβλημα, το οποίο ήδη αντιμετωπίζεται στα πλαίσια της πολιτικής που αναλύσαμε με ένα ευρύ πλέγμα πρωτοβουλιών, μέτρων και δράσεων.

Η οργάνωση της ΒΙΠΕ Τανάγρας θα επιδράσει θετικά στην οικονομική και επιχειρηματική ανάπτυξη και θα συμβάλει στην επίλυση του σημαντικού προβλήματος της ρύπανσης του Ασωπού ποταμού περιορίζοντας το φαινόμενο της ρύπανσης με υγρά απόβλητα και στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων της περιοχής. Η ύπαρξη οργανωμένου χώρου υποδοχής επιχειρήσεων στην περιοχή με ολοκληρωμένη μονάδα καθαρισμού αποβλήτων, αλλά και παροχή σημαντικών κινήτρων, θα ωθήσει πολλές ρυπογόνες μονάδες σε εγκατάστασή τους στη ΒΙΠΕ.

Εξάλλου, η σχεδιαζόμενη οργάνωση της ΖΟΕ Οινοφύτων, Σχηματαρίου, Τανάγρας σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Νομοσχέδιο για τα Επιχειρηματικά Πάρκα θα συμβάλει περαιτέρω στην ορθολογική διάθεση των υγρών βιομηχανικών αποβλήτων μέσω Κεντρικού Βιολογικού Καθαρισμού πέραν των όλων περιβαλλοντικών και πολεοδομικών ωφελειών με τη δημιουργία υποδομών, δικτύων και Μονάδων Βιολογικού Καθαρισμού, που προβλέπονται να δημιουργηθούν.

Η Νέα Διακυβέρνηση της χώρας εφαρμόζει με μεθοδικό και ολοκληρωμένο τρόπο μια πολιτική αναμόρφωσης του τοπίου των βιομηχανικών περιοχών στη χώρα, αλλά και προστασίας του περιβάλλοντος.

Η πολιτική αυτή έχει τεχνικούς και χρονικούς περιορισμούς, ήδη όμως τα αποτελέσματά της είναι ορατά και αναμένεται να ολοκληρωθούν στον εύλογο χρόνο της προσεχούς 2-3ετίας.

Popularity: unranked [?]

Το www.econews.gr υποστηρίζει το διάλογο μεταξύ των αναγνωστών. Εγγραφείτε στην ιστοσελίδα και καταθέστε την άποψή σας κάτω από το άρθρο στο box "Σχολιάστε".